Pieter Aspe: “Het oor van Malchus”

Cover Aspe Het oor van Malchus(Flaptekst)
Wat als een radicale katholieke beweging zou dreigen met terreuraanslagen om de traditionele christelijke waarden in ere te herstellen?

Berthe Courierre, een knappe Parisienne, wordt naakt aangetroffen in het Pastoor Vanhaeckeplantsoen in Brugge. Dit op het eerste gezicht onschuldige voorval luidt het begin in van een reeks bloedige aanslagen die het land op zijn grondvesten doen daveren. Van In en Versavel staan voor een bijna onmogelijke opdracht als ook Hannelore gegijzeld wordt door een groep nietsontziende fanatici.

Voor dit razend actuele boek haalde Aspe zijn inspiratie uit alle recente aanslagen ver en dichtbij. De beelden en berichtgeving rond die gebeurtenissen achtervolgden hem tot in zijn schrijfkamer. Daar confronteerde hij Van In met terreurdaden die uit een onverwachte hoek komen: die van het katholieke extremisme.

Uitgeverij Manteau/AspeNV, 2015, 320 blz.

(Bespreking)
Aspe is onmiskenbaar een baken in de misdaadliteratuur. Het is een product geworden dat behoort tot de meest verkochte fictieboeken in Vlaanderen. En het product zou alsmaar beter worden, althans volgens de recensenten van “De doos”, die het 36ste Van-In-boek als het beste uit de reeks beschouwen. Hoe zit het nu met nummer 37: ‘Het oor van Malchus’?

De titel zegt al iets. Het Bijbelse verhaal symboliseert dat je je vijanden lief moet hebben en goed moet doen aan diegenen die jou haten. Dat is precies het tegenovergestelde van wat zich in ‘Het oor’ afspeelt.  De BEWEGING, een groepje fanatiek katholieke volgelingen onder leiding van Jan Bossier, plant zonder de minste mededogen een reeks moorden en terreuraanslagen om de christelijke waarden in ere te herstellen en komaf te maken met de decadente wereld van luxe en lust. Daartegenover bestaat er een clubje met rijkelui en hooggeplaatste heren die er rituele seksmissen op na houden. Het hele verhaal draait om dit yin en yang dat zich in Brugge heeft genesteld, maar uiteindelijk het hele land in ban houdt.

Aspe heeft in het ‘Het oor van Malchus’ gebroken met het klassieke whodunnit genre en gaat hier veeleer de weg op van een thriller in de zuiverste betekenis van het woord. De ‘slechteriken’ zijn aanvankelijk gekend waardoor de klemtoon vooral ligt op de vraag hoe de zaak in elkaar zit en hoe het verder gaat aflopen. De spanning wordt stevig opgebouwd in een verhaal waarin commissaris Van In en zijn medewerkers niet primair moorden moeten oplossen, maar vooral verbanden dienen te ontrafelen. Naar het einde toe krijgt de zaak een bijzondere wending waardoor men gedwongen wordt om de pagina’s in razend tempo te verslinden. Het einde is dan wel abrupt, alsof het bij die 1700 woorden van de laatste schrijfdag moest blijven.

De plot op zichzelf is goed gevonden, maar de uitwerking is hier en daar wel wat gekunsteld. Ook heeft Aspe zich hier duidelijk vergaloppeerd door het verhaal te situeren in een veel grotere dimensie dan het vertrouwde Brugge, waardoor de eigenzinnige lokale commissaris ineens nationale bevoegdheden moet krijgen. Ook blijven de diverse veiligheidsinstanties, die in een dergelijke omvangrijke zaak toch een belangrijke rol dienen te spelen, kunstmatig op de achtergrond omdat de plot zich voornamelijk wil focussen op het duo Van In-Versavel. Daardoor komt alles ietwat onnatuurlijk over.

Aspe blijft niettemin Aspe. Met zijn vlotte schrijfstijl wordt men zo door het verhaal gesleurd. En dan is er natuurlijk nog een belangrijk aspect: de herkenbaarheid. Commissaris Pieter Van In, onderzoeksrechter Hannelore Martens en inspecteur Guido Versavel zijn weerkerende personages die bovendien door de tv-serie een gezicht hebben gekregen. Ze nemen deel aan een verhaal dat gekruid wordt met tal van verwijzingen naar hedendaagse fait-divers en nieuwtjes. Al deze herkenbare feiten vormen ongetwijfeld de ingrediënten voor het succes van Aspes boeken. Voor wie zich niet stoort aan de liters Omer en het hoge nicotinegehalte, is ‘Het oor van Malchus’ weer aangename en spannende lectuur.

Robert Vandenberghe

Biografie Pieter Aspe