Alejandro Juron is de spilfiguur uit deze roman van Bob Van Laerhoven. Ik zeg met opzet roman, niet thriller. Ooit was Alejandro gitarist/tekstschrijver van Aconcagua, een groep rond de charismatische zanger Victor Pérez. Ondanks de internationale faam van de groep werd ze ontbonden door de junta. Alleen Alejandro blijft over, na tien jaar gevangenis te hebben overleefd.
Het verzet is hem niet vergeten en wil hem terug binnen halen als bekend symbool. Maar Alejandro heeft geleerd dat hij teveel geeft om zijn eigen leven. Hij heeft eieren voor zijn geld gekozen en kan niet meer de verzetsheld zijn die het volk in hem ziet. Geconfronteerd met zijn liefde voor Béatriz, die nog wel actief aan het verzet deelneemt, wordt hij beschaamd voor zijn eigen zwakheid. Over en weer geslingerd tussen afstand en geweten, tussen eigenbelang en liefde, wordt Alejandro stilaan een held tegen wil en dank. Slachtoffer van de repressie wil hij buigen, maar hij houdt niet op onbuigzame mensen te ontmoeten. Het culminatiepunt gebeurt op een peña, een volksfeest waarbij iedereen vermoedt dat er een aanslag zal worden gepleegd op President Pelarón.
Commentaar
Bob Van Laerhoven verstaat de kunst van onzichtbare aanwezigheid. Zijn boeken leveren steevast een rimpel op in Vlaanderen, zo van “Ha! De nieuwe Bob”, maar de rimpel deint uit voor het een golf kan worden. Wellicht daarom dat Bob Van Laerhoven zo’n veelschrijver is. Veel rimpels suggereren onrust.
Onrust is een typisch etiket voor BVL. Al schrijver sinds zijn 20e of zo, staat hij nooit lang stil bij een mode, genre of een serie. Als hij al niet de raakvlakken met poëzie opzoekt, of de conventies van het thrillergenre tart, dan is het wel als enige vertegenwoordiger in Vlaanderen van de cross-over. De merkwaardige mix van melancholie, spanning en ambitie.
Die mix zit volop in Alejandro’s leugen. Gesitueerd in País, een denkbeeldig Zuid-Amerikaanse dictatuur, waar je zonder moeite Argentinië of Chili uit de jaren 80 kunt herkennen. Het boek is geen thriller pur sang maar weet wel de spanning geleidelijk op te drijven. Doordat de hoofdfiguur in feite een kunstenaar is bekijkt hij de dagelijkse realiteit vaak door een afstandelijk waas, waarin de gebeurtenissen zich als in een droom lijken af te spelen.
Beoordeling
De vocabulaire en de taalkracht van Van Laerhoven zijn van het beste op ons Vlaams grondgebied. Zijn Alejandro is het prototype van de twijfelende held tegen wil en dank. Wie een thriller verwacht waarvoor men op het puntje van de stoel gaat zitten, zal bedrogen uitkomen. Maar de combinatie van een tergend einde met mooie beelden en woorden maken dat dit boek een voorbeeld wordt voor hoe thrillers het volgende decennium zullen geschreven worden.
Raymond Rombout
Houtekiet, Antwerpen, 2013, 328 blz.